Wznowienie moratorium pozaustawowego

20 stycznia 2021

W dniu 2 grudnia 2020 r. ogłoszono, iż po dokładnym monitorowaniu rozwoju pandemii COVID-19, w szczególności zaś skutków drugiej fali pandemii i związanych z nią restrykcji wprowadzonych w wielu Państwach Członkowskich, Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (dalej EBA) postanowił reaktywować Wytyczne dotyczące ustawowych i pozaustawowych moratoriów na spłaty kredytów, stosowanych w obliczu kryzysu spowodowanego przez COVID-19^[1], wprowadzając nowy termin stosowania moratoriów – tj. do 31 marca 2021 r. w miejsce dotychczasowego (30 września 2020 r.).

Podstawy wznowienia moratorium pozaustawowego

W dniu 2 grudnia 2020 r. ogłoszono, iż po dokładnym monitorowaniu rozwoju pandemii COVID-19, w szczególności zaś skutków drugiej fali pandemii i związanych z nią restrykcji wprowadzonych w wielu Państwach Członkowskich, Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (dalej EBA) postanowił reaktywować Wytyczne dotyczące ustawowych i pozaustawowych moratoriów na spłaty kredytów, stosowanych w obliczu kryzysu spowodowanego przez COVID-19¹, wprowadzając nowy termin stosowania moratoriów – tj. do 31 marca 2021 r. w miejsce dotychczasowego (30 września 2020 r.).

Przypomnieć należy, że do 30 września 2020 r. obowiązywało Stanowisko banków w zakresie ujednolicenia zasad oferowania narzędzi pomocowych dla klientów sektora bankowego, tj. moratorium pozaustawowe w rozumieniu Wytycznych EBA (moratorium wygasło w związku z pierwotną decyzją EBA z dnia 21 września 2020 r. dot. braku przedłużenia po 30 września 2020 r. obowiązywania Wytycznych dot. moratoriów ustawowych i pozaustawowych).

Reaktywacja Wytycznych EBA nie oznacza automatycznego wznowienia moratorium pozaustawowego. Niezbędne było podjęcie decyzji sektorowej nt. zakresu i warunków wznowienia, którą podjęto pod egidą ZBP w dniu 17 grudnia br. Następnie konieczna będzie notyfikacja moratorium do EBA za pośrednictwem UKNF (analogicznie jak w przypadku pierwszego moratorium).

Główne założenia stanowiska sektora bankowego:

Kto będzie mógł skorzystać z instrumentów pomocowych?

Z działań pomocowych będą mogli skorzystać wszyscy kredytobiorcy, którzy spełnią kryteria określone w stanowisku i złożą wniosek. Wniosek będzie należało złożyć odpowiednio wcześniej, tak aby bank mógł go rozpatrzyć do 31 marca 2021 r.

W tabeli zapisaliśmy kryteria dla każdej z grup:

Grupa kredytobiorców

Kryteria kwalifikacji

mikro i mali przedsiębiorcy:

(podmioty obsługiwane w ramach bankowości detalicznej)

- kredytobiorca prowadzi działalność w branży objętej Tarczą Finansową PFR^[2](zgodnie z klasyfikacją PKD),

- opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek nie może przekraczać 30 dni na:

29 lutego 2020 r. lub
dzień złożenia wniosku przez klienta

średni przedsiębiorcy:

(podmioty które nie są mikro, małym lub dużym przedsiębiorstwem)

- średni przedsiębiorcy: kredytobiorca prowadzi działalność w branży objętej Tarczą Finansową PFR (zgodnie z klasyfikacją PKD),

- duzi przedsiębiorcy: kredytobiorca prowadzi działalność w zakresie wynajmu powierzchni w obiektach handlowych lub usługowych, w tym parkach handlowych, o powierzchni sprzedaży lub świadczenia usług powyżej 2000 m².

Kryteria wspólne dla średnich i dużych przedsiębiorców:

- kredytobiorca ma zdolność kredytową na koniec 2019 r. (z zastrzeżeniem, że nie oceniamy zdolności kredytowej na dzień złożenia wniosku),

- sytuacja kredytobiorcy przejściowo pogorszyła się w związku z pandemią koronawirusa

- na dzień złożenia wniosku wobec kredytobiorcy:

nie zgłoszono wniosku o postępowanie upadłościowe lub restrukturyzacyjne,
nie otwarto likwidacji przedsiębiorstwa,
nie toczy się postępowanie egzekucyjne.

duzi przedsiębiorcy:

Na czym polegają działania pomocowe dla kredytobiorców?

Grupa kredytobiorców	Korzyści
mikro i mali przedsiębiorcy	odroczenie spłat rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych w trybie automatycznym lub uproszczonym maksymalnie na (niezależnie od liczby złożonych wniosków): - 3 miesiące, - 6 miesięcy (dla klientów, którzy nie skorzystali dotychczas z pierwotnego moratorium)
średni przedsiębiorcy	odroczenie spłat rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych maksymalnie na (niezależnie od liczby złożonych wniosków): - 3 miesiące – dla rat kapitałowych, - 6 miesięcy – dla rat kapitałowych (dla klientów, którzy nie skorzystali dotychczas z pierwotnego moratorium), - 3 miesiące – dla rat kapitałowo-odsetkowych
duzi przedsiębiorcy	odroczenie spłat rat kapitałowych maksymalnie na(niezależnie od liczby złożonych wniosków): - 3 miesiące – dla rat kapitałowych, - 6 miesięcy – dla rat kapitałowych (dla klientów, którzy nie skorzystali dotychczas z pierwotnego moratorium)

Działania pomocowe dla innych produktów

Stanowisko określa również działania pomocowe dla innych produktów – zgodnie z tabelą:

Grupa produktów	Korzyści
produkty odnawialne które nie spełniają standardowych warunków odnowienia do 31 marca 2021 r. (kredyty w rachunku, karty kredytowe)	odnowienie w trybie uproszczonym w uzgodnieniu z klientem na okres maksymalnie (niezależnie od liczby złożonych wniosków): - 3 miesiące - 6 miesięcy (dla klientów, którzy nie skorzystali dotychczas z pierwotnego moratorium)
produkty leasingowe (w ramach grupy kapitałowej danego banku)	odroczenie lub obniżenie spłaty raty leasingowej (części kapitałowej), na uzgodniony z klientem okres, maksymalnie na (niezależnie od liczby złożonych wniosków): - 3 miesiące - 6 miesięcy (dla klientów, którzy nie skorzystali dotychczas z pierwotnego moratorium)
produkty faktoringowe (w ramach grupy kapitałowej danego banku)	odroczenie spłaty należnej od klienta na uzgodniony okres, maksymalnie (niezależnie od liczby złożonych wniosków): - 3 miesiące - 6 miesięcy (dla klientów, którzy nie skorzystali dotychczas z pierwotnego moratorium)

Terminy:

Zgodnie z założeniami, moratorium obejmować będzie instrumenty pomocowe udzielane od 18 stycznia 2021 r. do 31 marca 2021 r.

Moratorium, co do zasady, będzie wznowione na takich samych zasadach, jak obowiązujące do 30 września 2020 r. (w szczególności, oferowanie instrumentów pomocowych tylko w przypadku umów kredytu zawartych do 13 marca 2020 r.), z poniższymi wyjątkami:

ograniczenie moratorium pozaustawowego do części grup kredytobiorców najbardziej dotkniętych przez Covid-19 (tzw. branże zagrożone), tj. wyłącznie dla przedsiębiorców (a więc z wyłączeniem klienta indywidualnego):
- mikro, mali oraz średni przedsiębiorcy prowadzący działalność w branżach objętych Tarczą Finansowa PFR (zgodnie z klasyfikacją PKD),
- duzi przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie wynajmu powierzchni w obiektach handlowych lub usługowych, w tym parkach handlowych, o powierzchni sprzedaży lub świadczenia usług powyżej 2000 m²;
odroczenie spłat kredytu wynosi:
maksymalnie 3 miesiące dla klientów, którzy skorzystali już z pierwotnego moratorium pozaustawowego (niezależnie od dotychczasowego okresu odroczenia udzielonego
w ramach tego moratorium),
maksymalnie 6 miesięcy dla klientów, którzy nie skorzystali dotychczas z pierwotnego moratorium pozaustawowego;

niezależnie od liczby złożonych wniosków (z zastrzeżeniem, że maksymalny okres w przypadku odroczenia rat kapitałowo-odsetkowych dla średnich przedsiębiorców wynosi 3 miesiące).