Wszyscy specjaliści polecają płatności kartą (bezgotówkowe) i wśród zalet tego rozwiązania wskazują chargeback, ale co to takiego i dlaczego warto? Zastanówmy się razem.
Nazwa chargeback pochodzi z języka angielskiego i oznacza obciążenie zwrotne. W codziennych finansach jest to procedura reklamacyjna inicjowana przez bank, ale po otrzymaniu zgłoszenia od klienta korzystającego z karty płatniczej. Dzięki niej można dochodzić roszczeń wobec podmiotu, który nie wywiązał się prawidłowo (w całości lub nawet w części) z realizacji operacji opłaconej przez posiadacza karty płatniczej.
Co to oznacza w praktyce?
Kupiłeś z wyprzedzeniem wycieczkę, ale biuro podróży zbankrutowało. Albo zrobiłeś zakupy w sklepie internetowym, ale towar był niezgodny z opisem, uszkodzony lub wcale do Ciebie nie został wysłany. Jeśli płaciłeś kartą, należy Ci się „zwrot” pieniędzy dzięki chargeback.
Mechanizm chargeback może też być wykorzystany w innych sytuacjach związanych z błędami dotyczącymi operacji kartą. Takich jak np. wydanie przez bankomat niewłaściwej kwoty.
Ponieważ jednak procedura chargeback też ma swoje ograniczenia, zawsze warto sprawdzić wiarygodność usługodawcy przed dokonaniem jakiejkolwiek transakcji. Szukaj tylko sprawdzonych sprzedawców. Unikaj zakupów, szczególnie gdy cena wydaje się podejrzanie niska. Przed dokonaniem zakupu zapoznaj się z regulaminem sklepu. Warto też sprawdzić na forach internetowych lub w grupach dyskusyjnych, jakie opinie ma dany sklep.
Jak w praktyce wygląda procedura chargeback
Zwrot środków w ramach procedury chargeback następuje z zastosowaniem terminów i zasad określonych w międzynarodowych regulacjach opracowanych przez organizacje płatnicze np. Mastercard. Jest to więc znacząca różnica w stosunku do standardowych reklamacji dotyczących usług bankowych. Dla większości powodów reklamacyjnych w procedurze chargeback obowiązuje termin 120 dni na zgłoszenie od daty przeprocesowania transakcji.
Etapy procedury chargeback są opisane w dokumentach łączących klienta z wydawcą karty, bank z organizacją płatniczą, Mastercard z akceptantem. A jak to jest w praktyce?
Reklamacja – zgłoszenie
- Zgłaszasz zastrzeżenia do danej transakcji w banku, którego kartę płatnicza posiadasz. Robisz to niezwłocznie po wykryciu nieprawidłowości. Może to wymagać wcześniejszego wykonania określonych działań, przedstawienia wymaganych procedurą reklamacyjną dokumentów.
- Jeżeli zrobiono transakcję kartą, która została utracona, musisz ją zastrzec, a gdy karta została skradziona, konieczne jest okazanie dokumentu potwierdzającego zgłoszenie tego faktu na policję.
- Zanim klient zgłosi oficjalną reklamację, sam musi dokonać próby wyjaśnienia danej transakcji z akceptantem, a banki oczekują, że będzie umiał to uwiarygodnić np. przedstawiając oświadczenie opisujące przebieg kontaktów.
- W przypadku zastrzeżenia do otrzymanego towaru, musisz przedstawić dowód jego zwrotu. Jeżeli nie masz adresu albo sprzedawca odmówił jego podania, na Tobie ciąży obowiązek udowodnienia, że próbowałeś oddać produkt np. wysłałeś go, ale wrócił z informacją o odmowie przyjęcia lub poprosiłeś o podanie adresu, na który masz wysłać kwestionowany produkt.
- W przypadku uwag do określonej usługi, powinieneś natychmiast z niej zrezygnować i jak najszybciej wdrożyć procedurę chargeback. Regulacje organizacji płatniczych mówią, ze skorzystanie z usługi jest jednoznaczne z zaakceptowaniem jej warunków.
- Wyjątkowe zasady dotyczą upadłości biura podróży, w którym np. wykupiłeś usługę. W tym przypadku z roszczeniami o zwrot pieniędzy w pierwszej kolejności trzeba się zgłosić do Urzędu Marszałkowskiego, a dopiero po uzyskaniu negatywnej odpowiedzi wdrożyć procedurę chargeback w banku.
Działania sprzedawcy lub usługodawcy
Akceptant ma określony czas na udowodnienie, że operacja przebiegła zgodnie z obowiązującymi zasadami, a Twoje roszczenia nie mają uzasadnienia. Pamiętaj, że brak reakcji sklepu czy usługodawcy na Twoją reklamację oznacza jej akceptację.
Decyzja w sprawie chargeback
Po otrzymaniu wiadomości od akceptanta przeznaczonej dla wydawcy karty, w której uznaje, że transakcja została wykonana prawidłowo i nie ma podstaw do jej reklamowania – bank może uznać reklamację klienta za zakończoną lub domagać się od akceptanta dodatkowych wyjaśnień.
Jeżeli akceptant nie prześle powyższej wiadomości w wymaganym terminie bank uzna, że akceptant zgadza się ze zgłoszonymi w reklamacji zastrzeżeniami. Oznacza to pozytywne rozpatrzenia dla Ciebie i bank dokona obciążenia zwrotnego, czyli mówiąc wprost – zwróci Ci pieniądze.
Co ważne, w większości przypadków bank przekaże Ci środki już na samym początku całej procedury. Sporadycznie zdarza się, że pieniądze są blokowane aż do momentu rozstrzygnięcia i zakończenia rozpatrywania reklamacji.
W Banku Pocztowym są obecnie jedynie karty Mastercard. Procedura chargeback w przypadku Mastercarda nie powinna rodzić większych kłopotów interpretacyjnych, organizacja płatnicza zapewnia przejrzystość całego procesu. Jednym z najistotniejszych dokumentów jest specjalny przewodnik chargeback Mastercard, w którym opisano zasady rozpatrywania reklamacji, w tym kody określające przyczynę jej składania i wymagania w zakresie uwiarygodnienia roszczeń.
Co musi zawierać zgłoszenie chargeback ?
Oto niezbędne dane do zgłoszenia:
- imię i nazwisko posiadacza karty;
- numer karty płatniczej;
- datę (i ewentualnie przybliżoną godzinę) przeprowadzonej transakcji;
- nazwę podmiotu akceptującego transakcję lub dokładną lokalizację terminala albo bankomatu, w którym była wykonywana operacja;
- kwotę i walutę płatności;
- powód wniesienia reklamacji;
- informację czy jest się nadal w posiadaniu karty, czy też reklamacja dotyczy karty utraconej.
Jeśli nadal procedura brzmi skomplikowanie, nie przejmuj się! Zawsze możesz domagać się od banku jej wykorzystania w przypadku zastrzeżeń do operacji wykonanej z użyciem karty i to bank powinien Cię poprowadzić, np. poprzez Infolinię.
Pamiętaj, że procedura chargeback ma zastosowanie nie tylko w przypadku transakcji dokonanych w świecie rzeczywistym, ale również zrealizowanych przez internet.
Korzystaj! To kolejna zaleta kart płatniczych versus płatności gotówką.