Czy na pewno wiesz jak bezpiecznie dokonać płatności kartą? Umiesz się bezpiecznie posłużyć kartą w każdej sytuacji?
Płatności kartami weszły do naszego życia jako nieodłączny element. O ile jeszcze kilka lat temu płacąca kartą w sklepie osiedlowym starsza osoba była rzadkością, o tyle w rzeczywistości po pandemicznej jest to już bardzo częste zjawisko. Tak samo jak młody człowiek opłacający kartą debetową kupowane przekąski lub drobiazgi. Ale czy płacenie kartami nie ma dla nas tajemnic? Czy wiemy jak tą samą kartą zapłacić w internecie? Jak pobrać pieniądze z bankomatu?
Zacznijmy od wypłaty kartą z bankomatu
Zachowaj podstawowe zasady bezpieczeństwa. Przy bankomacie bądź sam. Niech nikt nie stoi Ci za plecami. Przed włożeniem karty płatniczej do bankomatu obejrzyj go. Sprawdź czy nie ma na nim dziwnych urządzeń, dodatkowych nakładek na klawiaturze albo przy wlocie karty. Jeśli coś wydaje Ci się podejrzane nie korzystaj z tego urządzenia. Jeśli nie stwierdzisz żadnych nieprawidłowości, włóż kartę debetową do odpowiedniej szczeliny bankomatu. Zrób to zgodnie z oznaczeniem, najczęściej paskiem magnetycznym do dołu i chipem w stronę bankomatu. Potem postępuj zgodnie z zaleceniami na ekranie bankomatu. Bankomat może Cię zapytać, w jakim języku chcesz być obsługiwany, czy chcesz wypłacić gotówkę, jaką kwotę chcesz wypłacić. Wybierając inną czynność niż wypłata gotówki możesz też sprawdzić stan konta na karcie płatniczej, czy też zmienić PIN. Zwykle pod pytaniami są wersje odpowiedzi. Możesz je wybrać uderzając w miejsce odpowiedzi na ekranie, lub w starszych bankomatach, w jeden z klawiszy wokół ekranu umieszczony najbliżej naszej odpowiedzi.
Bankomat najpierw zweryfikuje kartę, a następnie poprosi o podanie numeru PIN. PIN wybieramy na klawiszach bankomatu, a na ekranie pokażą się np. gwiazdki. Przy tej czynności szczególnie pilnuj, aby nikt nie widział wpisywanego numeru. Możesz przysłonić klawiaturę drugą ręką. Po wpisaniu i zatwierdzeniu PIN-u bankomat realizuje Twoją transakcję. Najpierw odda Ci kartę, którą niezwłocznie zabierz. Następnie wysunie banknoty do zabrania – tu też nie należy czekać. Dlaczego? Zarówno wysunięta karta debetowa jak i banknoty, jeśli nie zostaną szybko zabrane, mogą zostać wciągnięte do bankomatu. Dzieje się tak ze względów bezpieczeństwa.
Płatności kartą w sklepie
Jeśli karta ma włączoną funkcję zbliżeniową, to do kwoty 100 zł możesz nią płacić nawet bez użycia PIN-u. Wystarczy sprawdzić czy na terminalu w sklepie wyświetla się kwota, którą mamy zapłacić i zbliżyć swoją kartę do miejsca ze znakiem rozchodzących się fal na terminalu – i gotowe.
Czasami, również ze względów bezpieczeństwa, transakcja może wymagać wpisania PIN-u. Tu obowiązuje ta sama zasada co przy bankomacie, pilnujemy aby nikt nie patrzył nam na ręce. Po wprowadzeniu PIN-u naciskamy zielony klawisz zatwierdzając transakcję. Żółty służy do poprawek, a czerwony do anulowania transakcji. Tak samo możemy zapłacić kartą płatniczą w restauracjach czy innych punktach usługowych. Pamiętajmy jednak o zasadzie, że nigdy nie dajemy karty obcej osobie do ręki i nie pozwalamy jej wyjść z kartą np. na zaplecze. Nieuczciwa osoba może skopiować kartę co skutkuje utratą środków.
Jeśli nasza karta nie ma włączonej funkcji zbliżeniowej, zapłacenie wymaga włożenia karty do szczeliny terminala i każdorazowo podania PIN-u. Czasem zamiast wczytania karty z chipu, konieczne jest przeciągnięcie karty w bocznej szczelinie, tak aby mógł zostać zczytany pasek magnetyczny. W takim przypadku również wymagany będzie PIN.
W obu opisanych przypadkach możemy otrzymać wydruk potwierdzający transakcję. Możemy też ekologicznie z niego zrezygnować. Na pewno warto brać potwierdzenie np. za granicą, aby w razie ewentualnych reklamacji transakcji móc przedstawić dokument w swoim banku.
Bezpieczne płatności kartą w internecie
„W internecie” wygląda to nieco inaczej. Po pierwsze zanim zaczniemy zakupy na stronie jakiegoś sklepu, sprawdźmy czy strona wygląda profesjonalnie, jeśli to znany nam sklep czy nie jest jakoś zmodyfikowana. Sprawdzamy czy strona jest zabezpieczona tj. czy ma kłódkę przed „https”, na pasku adresu przeglądarki. Jeśli ją widzisz, wiesz, że witryna, na której się znajdujesz, korzysta z zaufanego certyfikatu cyfrowego SSL – czyli, Twoje połączenie jest chronione. Jeśli strona i sklep nie budzą naszych wątpliwości, wybieramy przy płaceniu opcję „płacę kartą płatniczą”. Wówczas wprowadzamy dane naszej karty wymagane przez sklep. Jakie dane znajdują się na karcie płatniczej? Twoje imię i nazwisko, numer karty i data ważności. Na rewersie zaś kod CVC2 lub CVV. Nigdy, w żadnym wypadku, sklep nie może prosić o podanie PIN-u. Jeżeli takie żądanie się pojawi należy natychmiast przerwać transakcję i zgłosić nadużycie do organów ścigania. Można też zastrzec kartę w banku, jeśli mamy podejrzenie, że z podanych danych ktoś może skorzystać.
Wiele sklepów daje możliwość zapisania danych karty, tak aby nie wprowadzać ich ponownie przy kolejnych zakupach. Jeśli decydujemy się na to, to tylko u zaufanych odbiorców.
Obecnie większość transakcji jest zabezpieczana dodatkowo przez opcję 3DSecure – to forma potwierdzania, że faktycznie naszą kartą posługujemy się my, a nie osoba nieupoważniona. Wymaga to wprowadzenia na stronie odbiorcy kodu, jaki dla danej transakcji wygeneruje nasz bank np. w bankowości internetowej. Nigdy nie jest to PIN do karty.
Mam nadzieję , że udało się rozwiać niektóre z wątpliwości naszych czytelników, a innym przypomnieć zasady bezpiecznego i wygodnego korzystania z kart płatniczych.
